Yaşam
Yaşam kategorisinde anı, anlatı, biyografi, deneme, söyleşi ve diğer kurgu dışı türler yer alıyor. Bu kategorideki en yeni kitaplarımızdan Nefes: Kayıp bir sanatın yeni bilimi, farkında bile olmadan gerçekleştirdiğimiz nefes alma eylemine hem farkındalık hem de yeni bir bakış açısı getirirken Bir Şifa Bağımlısının İtirafları, yazarın şifa bulma yolundaki deneyimleriyle okuru güldürüyor. Biyografi türündeki eserler ise okuru Cemal Süreya’dan İdil Biret’e tanıdık simaların hayatında bir gezintiye çıkarıyor. Birçok farklı türde esere yer verdiğimiz bu kategori “yaşam”a dair eşsiz bir okuma deneyiminin anahtarı…
Deneme Eserler ve Özellikleri
Deneme, yazarın kendi duygu ve düşüncelerini bir ispat amacı gütmeden kaleme aldığı bir metin türüdür. Deneme yazarları kişisel fikirlerini aktarırken okurun zihninde belirli sorular uyanmasına neden olabilir. Böylece denemeler, okuru çeşitli konular üzerine düşünmeye de sevk eder. Deneme türünün 16. yüzyılda Montaigne’in yazdığı ve büyük yankı uyandıracak Denemeler kitabında bir araya getirdiği düşünce yazıları ile ortaya çıktığı kabul edilmektedir.
-
Futbol ve Biz / Semih Gümüş
-
Eve Doğru / Susanna Tamaro
-
Şeref Bey Artık Burada Yaşamıyor / Ahmet Cemal
-
Deniz Bitti / Deniz Kavukçuoğlu
-
Yazmak ya da Yaşamak / Jorge Semprun
-
Beş Ahlak Yazısı / Umberto Eco
-
Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik / Umberto Eco
-
Yanlış Okumalar / Umberto Eco
-
Somonbalığıyla Yolculuk / Umberto Eco
-
Karanlıkta Sabah Kuşları / Ahmet Altan
-
Gölgede ve Güneşte Futbol / Eduardo Galeano
-
Aydınlar Üzerine / Jean-Paul Sartre
-
Sisifos Söyleni / Albert Camus
-
Yazmak / Marguerite Duras
-
Ortaçağ'ı Düşlemek / Umberto Eco
-
Somut Yaşam / Marguerite Duras
-
Çamurdan Doğanlar / Octavio Paz
-
Yorum ve Aşırı Yorum / Umberto Eco
-
Düğün / Albert Camus
-
Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti / Umberto Eco
-
Boğulanlar Kurtulanlar / Primo Levi
-
Saptırılmış Vasiyetler / Milan Kundera
-
Yazılar / Cahit Sıtkı Tarancı
-
Başkaldıran İnsan / Albert Camus
-
Rüzgârın Yüzyılı / Eduardo Galeano
-
Yüzler ve Maskeler / Eduardo Galeano
-
Yaratılış / Eduardo Galeano
-
Yaz / Albert Camus
-
Tersi ve Yüzü / Albert Camus
-
Yarının Tarihi / Stefan Zweig
-
Tartışmalar / Tahsin Yücel
-
Bir Vatan Evladının Notları / James Baldwin
-
Yaratma Tehlikesi / Albert Camus
-
Asri Rüyalar, Fetiş Rejimler / Vâ-Nû
-
Fikir ve Sanat Âlemimize Bu Hürriyet Kâfi Değildir / Vâ-Nû
-
Yazmak / Marguerite Duras
-
İnsan Hakları / H. G. Wells
-
Gölgede ve Güneşte Futbol / Eduardo Galeano
-
Esrârîler. / Ahmet Güntan
-
Frankfurt Seyahatnamesi / Ahmet Haşim
-
Gurebahane-i Laklakan / Ahmet Haşim
-
İstanbul'un Geçmiş Günlerinde Yeme İçme / Sermet Muhtar Alus
-
Bir İdam / George Orwell
-
Başkaldıran İnsan / Albert Camus
-
Sisifos Söyleni / Albert Camus
-
Ben Neyim? /
-
Bütün Yazıları / Orhan Veli
-
Kendine Ait Bir Oda / Virginia Woolf
-
Dünyayı Düzeltmek / Adnan Adıvar
-
Alayına İsyan / Mine Söğüt
-
Bize Göre (Günümüz Türkçesiyle) / Ahmet Haşim
-
Bize Göre, Gurebahane-i Laklakan, Frankfurt Seyahatnamesi / Ahmet Haşim
-
Türk Romanında Bir Gezinti / Erendiz Atasü
-
Yarının Tarihi / Stefan Zweig
-
Kitap Kokusu / Mustafa Kemal Erdemol
-
Rüyalar ve Uyanışlar Defteri / Latife Tekin
-
Bir "Çevirgen"in Notları / Celâl Üster
-
Kediler, İnfazlar ve Hayaletler Üzerine / Mehmet Anıl
-
Poetika / Aristoteles
-
Hayatın En Yakın Benzeri / James Wood
-
Mutluluğa Dair Bir Düşünce / Carlo Petrini ; Luis Sepúlveda
-
Körün Taşı / Celâl Üster
-
Saptırılmış Vasiyetler / Milan Kundera
-
Sözün Onuru / Adnan Binyazar
-
Bir Buluşma / Milan Kundera
-
Kadınlığım, Yazarlığım, Yurdum / Erendiz Atasü
-
Arkadaşlar İçin İntihar Vakti / küçük İskender
-
Türkçe Sözlü Hafif Mavi / küçük İskender
-
İyilik Güzellik / Ece Temelkuran
-
Halka Doğru / Halide Edib Adıvar
-
Cumba / Karin Karakaşlı
-
Ozanlar, Yazarlar, Kitaplar / Adnan Binyazar
-
Brezilya / Geleceğin Ülkesi / Stefan Zweig
-
Edebiyat Nedir? / Jean-Paul Sartre
-
Prens / Niccolò Machiavelli
-
Düğün - Bir Alman Dosta Mektuplar / Albert Camus
-
Daktilo Yazıları / Akif Kurtuluş
-
Woolf’un İzinde / Ertuğ Uçar
-
Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik / Umberto Eco
-
Beş Ahlak Yazısı / Umberto Eco
-
Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti / Umberto Eco
-
Romantik Korno / Akif Kurtuluş
-
Var Olan Ada / Susanna Tamaro
-
Montaigne / Stefan Zweig
-
Rotterdamlı Erasmus / Stefan Zweig
-
Şeytanla Savaş: Hölderlin, Kleist, Nietzsche / Stefan Zweig
-
Kendi Hayatını Yazan Üç Yazar: Casanova, Stendhal, Tolstoy / Stefan Zweig
-
Günlük Yaşamdan Sanata / Umberto Eco
-
Edebiyata Dair / Umberto Eco
-
Açık Yapıt / Umberto Eco
-
“Her Şey” Ayrı Yazılır / küçük İskender
-
Kayda Geçsin / Ece Temelkuran
-
İkinci Yarısı / Ece Temelkuran
-
İçeriden Kıyıdan Konuşmalar / Ece Temelkuran
-
Dışarıdan Kıyıdan Konuşmalar / Ece Temelkuran
-
Kırmızı Kazak / Meltem Gürle
-
Düşünüyorum da, Müthiş Bir Şey! / Erdal Öz
-
Roman Sanatı / Milan Kundera
-
Ortaçağ'ı Düşlemek / Umberto Eco
-
Somonbalığıyla Yolculuk / Umberto Eco
-
Yanlış Okumalar / Umberto Eco
-
Düşünen Bir Yürek / Susanna Tamaro
-
Avuçlarıma Sığmıyor Yıldızlar / Cahit Sıtkı Tarancı
-
Surönü Diyalogları / Oya Baydar
-
Kır Evinde İkamet / W.G. Sebald
-
Hava Savaşı ve Edebiyat / W.G. Sebald
-
Filozof Olmayanlar İçin Felsefeye Giriş / Louis Althusser
-
Yolculuklar ve Öteki Yolculuklar / Antonio Tabucchi
-
Reklamı Atla / Seray Şahiner
-
Öznellik Nedir? / Jean-Paul Sartre
-
Tom Sawyer'ın Kitap Okuduğu Kulübe / Faruk Duman
-
İnsanlığın Yıldızının Parladığı Anlar / Stefan Zweig
-
Perde / Milan Kundera
-
Boğulanlar Kurtulanlar / Primo Levi
-
Yaz / Albert Camus
-
Metafor Olarak Hastalık - AIDS ve Metaforları / Susan Sontag
-
Saldırganı Hoş Tutmak / Erendiz Atasü
-
Benim Yazarlarım / Erendiz Atasü
-
Sisifos Söyleni / Albert Camus
-
Konuşanlar, Bir Hüzünle Sesinde / Ziya Osman Saba
-
Karasevda Kitabı / Nilüfer Kuyaş
-
Yapısalcılık / Tahsin Yücel
-
Ağıt Toplumu / Adnan Binyazar
-
Kontrol Kalemi / Murat Yalçın
-
Tersi ve Yüzü / Albert Camus
-
Sessizlik Bir Erdemdir / Susanna Tamaro
-
Türkiye'de Şark-Garp ve Amerikan Tesirleri II / Halide Edib Adıvar
-
Başkaldıran İnsan / Albert Camus
-
İnsanlığın Yıldızının Parladığı Anlar / Stefan Zweig
-
Üç Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski / Stefan Zweig
-
Aşk ve Ölüm Üzerine / Patrick Süskind
-
Önce Şairleri Yaktılar / Ahmet Cemal
-
Hindistan'a Dair / Halide Edib Adıvar
-
Kusursuz Gezinti / Yiğit Bener
-
Bahçede Felsefe / Damon Young
-
Franz Kafka Gibi Yalnız / Marthe Robert
-
İnsanlığın En Eski Muamması / Jean-Jacques Lefrère ; Bertrand David
-
Başkaldıran İnsan / Albert Camus
-
İçimde Oğuz Atay ile Orhan Gencebay İkizi Yaşıyor / Murat Yalçın
-
Örümcek Kapanı / Cemil Kavukçu
-
Mavi / Michel Pastoureau
-
Ateşe Atılmış Bir Çiçek / Behçet Çelik
-
İnsanlığın Yıldızının Parladığı Anlar / Stefan Zweig
-
Genç Bir Romancıya Mektuplar / Mario Vargas Llosa
-
Lanetlenmiş Ağustosböcekleri / Ahmet Cemal
-
Başka Hayatlar / Nilüfer Kuyaş
-
Var Olan Ada / Susanna Tamaro
-
Günlük Yaşamdan Sanata / Umberto Eco
-
Çanta / Jean-Claude Kaufmann
-
Montaigne / Stefan Zweig
-
Yazın Sanatı / Asuman Kafaoğlu-Büke
-
Sessizlik Bir Erdemdir / Susanna Tamaro
-
Mişima ya da Boşluk Algısı / Marguerite Yourcenar
-
Kimim Ben? / Tahsin Yücel
-
Gün Ne Günü? / Tahsin Yücel
-
Adasız Deniz / Faruk Duman
-
Filozofların Karnı / Michel Onfray
-
Lükse Övgü / Thierry Paquot
-
Saklı Lezzetler / Laura Esquivel
-
Bir Sanattır Öğle Uykusu / Thierry Paquot
-
Bir Buluşma / Milan Kundera
-
Türkiye'de Şark-Garp ve Amerikan Tesirleri / Halide Edib Adıvar
-
Son Yazılar / Perihan Mağden
-
İnsan Yüreğine Yolculuk / Emin Özdemir
-
Şehirler Kitabı / Guillermo Cabrera Infante
-
Edebiyatın Dar Yolu / Adnan Binyazar
-
Yazın ve Yaşam / Tahsin Yücel
-
Dile Karışılmaz Mı? / Ali Püsküllüoğlu
-
Rotterdamlı Erasmus / Stefan Zweig
-
Prens / Niccolò Machiavelli
-
Yazarın Yalnızlık Burcu / Semih Gümüş
-
Buluşmalar / Ferit Edgü
-
Poetika / Aristoteles
-
Her Sözcük Bir Tohumdur / Susanna Tamaro
-
Her Sözcük Bir Tohumdur / Susanna Tamaro
-
Dil Devrimi ve Sonuçları / Tahsin Yücel
-
Perde / Milan Kundera
-
Duyguların Anakarası / Adnan Binyazar
-
Göstergeler / Tahsin Yücel
-
Edebiyat Nedir? / Jean-Paul Sartre
-
Yapısalcılık / Tahsin Yücel
-
Yazın, Gene Yazın / Tahsin Yücel
-
Geniş Bir Nehrin Akışı / Osman Şahin
-
Giderayak / Ahmet Cemal
-
Günümüz Şiiri Üzerine Yazılar / Sabit Kemal Bayıldıran
-
Metin Kaçan Cervantes'in Yeğeni / Yıldız Ecevit ; Ünsal Özünlü ; Halide Velioğlu ; Rüstem Aslan ; Musa Yaşar Sağlam ; Tufan Erbarıştıran ; Aysu Erden
-
Halk Anlatıları / Adnan Binyazar
-
Kendim ve Ötekiler / Carlos Fuentes
-
Sevgi Yönetimi / Azra Erhat
-
İşte İnsan / Azra Erhat
-
Bizi Yaşatanlar ve Öldürenler / Ahmet Cemal
-
İnsana Dönmek / Ahmet Cemal
-
Oynamak Varken / Ahmet Cemal
-
Tırmık'a Tırmık / Aydın Engin
-
Tango'dan Taliban'a / Aydın Engin
-
Roman Sanatı / Milan Kundera
-
Bir Yolculuk Ne Zaman Biter / Aslı Erdoğan
-
Sanat Üzerine Denemeler / Ahmet Cemal
-
Yazmak Üzerine / Raymond Carver
-
Yöntem Araştırmaları / Jean-Paul Sartre
-
Yaz / Albert Camus
-
Bir Şizofren Hastanın Sanat Ürünleri / Süleyman Velioğlu ; Kâzım Dağyolu
-
Edebiyat Üzerine / George Orwell
-
Kitaplar ve Sigaralar / George Orwell
-
Hayvanlara Övgü / Michel de Montaigne
Anı ve Biyografi Türü Eserleri
Anı, kişinin yaşadığı olayları ve durumları izlenim ve gözlemlerine dayanarak kaleme aldığı edebi türdür. Dünya edebiyatının tanınan isimlerinden George Orwell’in Selam Olsun Katalonya’ya isimli eseri, Paul Auster’ın İç Dünyamdan Notlar’ı ve Nikos Kazancakis’in İspanya, Yaşasın Ölüm’ü Can Yayınları’ndan çıkan anı türündeki eserlerdendir.
Türk edebiyatından anı türü örnekleri arasında ise Halid Ziya Uşaklıgil’in oğlu Vedat Uşaklıgil’le ilgili hatıralarını anlattığı Bir Acı Hikâye, Halide Edib Adıvar’ın Kurtuluş Savaşı anılarını anlattığı Türk’ün Ateşle İmtihanı ve daha güncel bir eser olarak Hakan Bulgurlu’nun Tehlikeli Tırmanış’ı görülmektedir.
Biyografi ise toplumda bilinen ve/veya önemli konuma sahip olan bir kişinin yaşam öyküsünü konu alan edebi türdür. Kişinin öz yaşam öyküsünü anlattığı eserlere ise otobiyografi adı verilmektedir.
Biyografi türüne dünya edebiyatından verilebilecekler örnekler arasında bu türün üretken yazarlarından Stefan Zweig’ın Macellan, Amerigo, Balzac ve Mary Stuart’ı gösterilebilir.
Türk edebiyatında ise Nursel Duruel’in Cemal Süreya’nın yaşamını kaleme aldığı Cemal Süreya / Şairin Hayatı Şiire Dahil ve Ayşe Sarısayın’ın Denize Yazıldı isimli eseri biyografi türünün örneklerindendir.
1998 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan José Saramago’nun Küçük Anılar’ı dünya edebiyatının otobiyografi türünde yazılmış eserlerinden biridir.
Can Yayınları’ndan çıkan Türk edebiyatı otobiyografi türünde değerlendirilebilecek eserler ise Akın Öngör’ün “Güç”ten Sonra Devam’ı ve Murat Murathanoğlu’nun Salondaki En Kötü Koltuk’udur.
Yaşam Hakkındaki Eserler
Yaşam kategorisinin öne çıkan eserlerinden Pi’si Pi’sine matematik ve günlük yaşamımız arasındaki denge gerektiren ilişkiyi mercek altına alıyor.
James Nestor’a göre dengeyi bulmamız gereken bir diğer alan ise yaşamımızın büyük bir parçası olan nefes alıp verme şeklimiz. Nefes. Kayıp bir sanatın yeni bilimi nefes almak konusunda doğru bildiğimiz yanlışları bize gösterirken doğru nefes almanın yaşam kalitemizi nasıl arttırabileceği üzerine önemli bilgiler sunuyor.
Yaşamı ve yapıtları arasında sık dokunmuş bağlar olan Gabriel García Márquez’in ilgi uyandıran anıları Anlatmak için Yaşamak’ta okurlarıyla buluşuyor. Bu eserde Márquez okurları, yazarın yapıtlarının esin kaynağına, yani hayatına ve anılarına, doğru merak uyandıran bir yolculuğa çıkıyor.
Bu kategorideki Türk edebiyatından örneklere bakıldığında ise Evrim Kuran’ın güncel ve çok tartışılan bir konu olan beyin göçünü ele aldığı Onlar Göçtü Buradan göze çarpıyor. Yazar bu eserinde, son yıllarda farklı ülkelere büyük oranda beyin göçü veren Türkiye’yi mercek altına alırken böylesine büyük çapta gerçekleşen bu göçün sebeplerini araştırıyor.
Güneşin Çocukları’nda ise Sevim Ak, yedi yıl boyunca Gezici Deneyler Projesi’nin gönüllüleri ile köy okullarına ve yatılı ilköğretim bölge okullarına yaptığı ziyaretlerden hareketle köy çocuklarının öyküsünü yazıyor.
